Τρίτη 6 Σεπτεμβρίου 2011

Μνήμη Γεωργίου-Αλεξάνδρου Μαγκάκη (απόφ. '40)

Ο εκλιπών συμμαθήτής μας και διακεκριμένο μέλος του Συλλόγου
Γεώργιος-Αλέξανδρος Μαγκάκης κατά την βράβευση του στην περυσινή
πανηγυρική επετειακή εκδήλωση (Ιούνιος 2010) των 80 χρόνων Π.Σ.Π.Α.
Εις μνήμην του αποβιώσαντος (+05.09.2011) Γεωργίου-Αλεξάνδρου Μαγκάκη, αποφοίτου της τάξης του 1940 του Πειραματικού Σχολείου Πανεπιστημίου Αθηνών.

Ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών και πρώην υπουργός, ο εκλιπων ξεχώρισε για την προσφορά του στη νομική επιστήμη και συγκεκριμένα στο Ποινικό Δίκαιο του οποίου υπήρξε σπουδαίος Δάσκαλος, παράλληλα υπήρξε ευπατρίδης του δημόσιου βίου της Ελλάδος και διακρίθηκε για τους κοινωνικούς του αγώνες για δημοκρατία και ελευθερία σε ταραγμένες εποχές της πατρίδος μας. Θα μείνει στην μνήμη μας για τον ψύχραιμο πολιτικό του λόγο και την ωριμότητα των επιχειρημάτων του.

Ο βίος, η επιστημονική και η πολιτική του πορεία

Ο Γεώργιος - Αλέξανδρος Μαγκάκης γεννήθηκε στην Αθήνα στις 25/6/1922. Ήταν γιος του βουλευτή Κυκλάδων Αντώνη Μαγκάκη και σύζυγος της Αγγελικής, κόρης του πρώην πρωθυπουργού Στυλιανού Γονατά.

Αποφοίτησε από το Πειραματικό Σχολείο Πανεπιστημίου Αθηνών το 1940 και εισήχθη στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών από όπου έλαβε το πτυχίο το 1946. Στη διάρκεια της κατοχής έλαβε μέρος στην εθνική αντίσταση μέσα από τις γραμμές του ΕΔΕΣ.

Στη συνέχεια υπηρέτησε στο Πολεμικό Ναυτικό μέχρι το 1950 και έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου, όπου το 1953, αναγορεύθηκε διδάκτωρ του Ποινικού Δικαίου. Το 1955, έγινε υφηγητής του Ποινικού Δικαίου στην Αθήνα και τέσσερα χρόνια αργότερα εντεταλμένος.

Την επαγγελματική του σταδιοδρομία ως δικηγόρος ξεκίνησε στην Αθήνα το 1947. Παράλληλα με την πανεπιστημιακή καριέρα, άσκησε το δικηγορικό επάγγελμα σε ποινικές δίκες ιδιαίτερα την περίοδο του «Ανένδοτου Αγώνα» όταν υπερασπίστηκε φοιτητές, εργάτες και άλλους πολιτικά διωκόμενους.

Το διάστημα 1962-1963 δίδαξε στο πανεπιστήμιο του Φράιμπουργκ της Γερμανίας ως επισκέπτης καθηγητής, ενώ το 1968 εξελέγη παμψηφεί έκτακτος καθηγητής του Ποινικού Δικαίου στη Νομική Σχολή Αθηνών. Όμως, η δικτατορία όχι μόνον δεν ενέκρινε τον διορισμό του αλλά τον Φεβρουάριο του 1969 τον απομάκρυνε οριστικά και από τη θέση του υφηγητή.

Οι παραδόσεις του στη Νομική Σχολή κατά τη διάρκεια της δικτατορίας, και ιδιαίτερα η αποχαιρετιστήρια παράδοσή του η οποία αποτέλεσε δημόσια αντιδικτατορική εκδήλωση, τον οδήγησαν για πρώτη φορά στην Ασφάλεια της οδού Μπουμπουλίνας.

Λίγους μήνες αργότερα, τον Ιούλιο του 1969, συνελήφθη για αντιδικτατορική δράση. Έμεινε περίπου πέντε μήνες σε απομόνωση και υπέστη βασανισμούς ενώ, τον Απρίλιο του 1970, καταδικάστηκε από το έκτακτο στρατοδικείο της Αθήνας στη δίκη της «Δημοκρατικής Άμυνας» σε κάθειρξη 18 ετών. Φυλακίστηκε για τρία περίπου χρόνια σε διάφορες φυλακές (Αβέρωφ, Επταπύργιο, Κορυδαλλός, Τρίκαλα) όπου έγραψε αντιστασιακά κείμενα καταγγέλλοντας το καθεστώς της δικτατορίας. Ένα από τα κείμενα αυτά, το «Γράμμα από τη φυλακή», δημοσιεύτηκε εκτενώς από τα μέσα ενημέρωσης του εξωτερικού και ένα άλλο, με τίτλο «Η Ελλάδα μου», συμπεριλήφθηκε στην αντιστασιακή έκδοση «Νέα Κείμενα» που κυκλοφόρησε στην Αθήνα το 1971.

Το 1972, ενώ ήταν έγκλειστος στις φυλακές, το πανεπιστήμιο της Χαϊδελβέργης τον εξέλεξε τακτικό καθηγητή του Ποινικού Δικαίου και της Φιλοσοφίας του Δικαίου. Τον Απρίλιο του ίδιου χρόνου αποφυλακίστηκε για λόγους υγείας και διέφυγε στη Χαϊδελβέργη, όπου δίδασκε Ποινικό Δίκαιο και ταυτόχρονα συνέχιζε τον αντιδικτατορικό αγώνα.

Το 1974, επέστρεψε στην Ελλάδα μετά την πτώση της δικτατορίας, μετείχε στην κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας, πρώτη μεταπολιτευτική κυβέρνηση, ως υπουργός Δημοσίων Έργων (24/07/1974-09/10/1974). Την ίδια χρονιά, εξελέγη για πρώτη φορά βουλευτής Β' Αθήνας με το ψηφοδέλτιο της Ένωσης Κέντρου - Νέες Δυνάμεις.

Παράλληλα αρχίζει ξανά τις παραδόσεις του στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Χαρακτηριστική η φράση με την οποία ξεκίνησε τον λόγο του προς τους φοιτητές στην πανηγυρική έναρξη των παραδόσεων: «Κύριοι και τώρα συνεχίζουμε από εκεί που μας σταμάτησαν». Η φράση αυτή προκάλεσε ξέφρενο ενθουσιασμό και συγκίνηση, οι ακροατές του όρθιοι επί 15 λεπτά της ώρας τον χειροκροτούσαν, ενώ και ο ίδιος δεν μπορούσε να κρύψει την συγκίνησή του.

Τον Σεπτέμβριο του 1976, συμμετείχε στην ίδρυση της «Σοσιαλιστικής Πρωτοβουλίας», η οποία το 1978, με εισήγησή του, συσπειρώθηκε στο ΠΑΣΟΚ. Το 1980 εντάχθηκε και ο ίδιος στο ΠΑΣΟΚ και το 1981 ανέλαβε διοικητής της Εθνικής Τράπεζας, θέση στην οποία παρέμεινε για ένα χρόνο, έως το 1982 οπότε ανέλαβε για πρώτη φορα υπουργός Δικαιοσύνης. Διετέλεσε υπουργός Δικαιοσύνης κατά τα έτη 1982-84, 1984-85, 1985-86 και Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων κατά το έτος 1987.

Στις 13 Μαρτίου 1989, απείχε από την ψηφοφορία της πρότασης δυσπιστίας που είχε υποβάλει η ΝΔ κατά της κυβέρνησης με αποτέλεσμα, ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Ανδρέας Παπανδρέου και τα μέλη του Εκτελεστικού Γραφείου να εισηγηθούν τη διαγραφή του, η οποία επικυρώθηκε την επομένη ημέρα από το Πειθαρχικό Συμβούλιο. Επανεντάχθηκε στο ΠΑΣΟΚ, στις 5 Οκτωβρίου 1989, συμμετέχοντας στη σύνθεση του νέου οργάνου που συγκροτήθηκε με τίτλο «Πολιτικό Συμβούλιο», για τη «δημοκρατική συμπαράταξη ενόψει των εκλογών του Νοεμβρίου».

Το 1990, ίδρυσε μαζί με άλλους νομικούς την οργάνωση «Δημοκρατική Ευθύνη Νομικών» για την προστασία των ατομικών ελευθεριών και των δημοκρατικών θεσμών και εξελέγη πρόεδρός της.

Στις 24 Σεπτεμβρίου 1990, στο 2ο Συνέδριο του ΠΑΣΟΚ, εξελέγη μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του κόμματος. Στις 5 Απριλίου 1992, εξελέγη βουλευτής στη Β' εκλογική περιφέρεια Αθηνών, καταλαμβάνοντας την έδρα η οποία είχε εκκενωθεί μετά την έκπτωση του Δ. Τσοβόλα από το βουλευτικό αξίωμα. Στις 17 Απριλίου 1994, στο 3ο Συνέδριο του ΠΑΣΟΚ, επανεξελέγη μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του κόμματος. Το 1995 αναλαμβάνει και πάλι κυβερνητικά καθήκοντα ως αναπληρωτής Υπουργός Εξωτερικών.

Ήταν μέλος της Διεθνούς Ένωσης Ποινικού Δικαίου, της Διεθνούς Αμνηστίας, καθώς και της Διεθνούς Ένωσης Νομικών. Είχε συμμετάσχει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο καθώς και σε πολλά διεθνή σοσιαλιστικά και επιστημονικά συνέδρια.

Υπήρξε αντιπρόεδρος του Εθνικού Συμβουλίου για τη διεκδίκηση των οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα, ενώ το 1996, ανέλαβε πρόεδρος της «Ενωμένης Εθνικής Αντίστασης», που είχε ιδρυθεί το 1974, από όλες τις αντιστασιακές οργανώσεις.

Το 1979, εξέδωσε το σύγγραμμα «Διάγραμμα Ποινικού Δικαίου» και το 1997, δημοσίευσε το βιβλίο «Ίχνη του χτες με το βλέμμα στο αύριο».

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου