Κυριακή 15 Μαΐου 2011

Οι θεμελιώδεις αρχές παιδευτικής διαδικασίας του Πειραματικού Σχολείου του Πανεπιστημίου Αθηνών



Με αφορμή σχόλιο του προέδρου του συλλόγου μας κ. Λ. Τσιγώνια (αποφ. 1974) σε διαδικτυακή συζήτηση (facebook) σχετική με το ψηφισθέν νέο θεσμικό πλαίσιο των Προτύπων Πειραματικών Σχολείων, δημοσιεύουμε σήμερα από το ιστορικό στοιχείο του σχολείου μας, διάγραμμα που χρονολογείται από ιδρύσεως του ΠΣΠΑ (1929) και αποτυπώνει τις βασικές αρχές «αγωγής παίδος» πάνω στις οποίες δομήθηκε το Πειραματικό Σχολείο Πανεπιστημίου Αθηνών.

Στο διάγραμμα με τίτλο «Θεμελιώδεις αρχαί διέπουσαι την εν τω σχολείω παιδευτικήν εργασίαν», η «αγωγή παίδος» αναλύεται σε αγωγή ηθική, εθνική, κοινωνική και σωματική και αποτελεί το κύριο έργο της «εν τω σχολείω παιδευτικής εργασίας». «Επομένως εδώ (παιδεία) αναφερόμαστε σε ολοκληρωμένη διαμόρφωση πολίτη με ελεύθερο φρόνημα, σκέψη και δράση και όχι μόνο σε μία καλά ειδικευμένη παραγωγική μονάδα (επιστήμονα, τεχνίτη, κ.α) στην οποία στοχεύει κύρια η εκπαίδευση» αναφέρει στο σχόλιο του ο κ. Τσιγώνιας.

Το σημαντικό στοιχείο αυτής της παιδευτικής διαδικασίας του Πειραματικού Σχολείου Πανεπιστημίου Αθηνών (όπως το ζήσαμε εγώ και οι συμμαθητές μου, σίγουρα και των υπολοίπων Προτύπων & Πειραματικών της εποχής) ήταν η μη δημοσιουπαλληλική σχολική κουλτούρα.

Όλοι, διδάσκοντες και διδιασκόμενοι, ζούσαμε αρμονικά σε ένα περιβάλλον που απαιτούσε να γινόμαστε καθημερινά καλύτεροι, όχι χειρότεροι ή στάσιμοι. Επιπλέον, βασική αρχή που διδασκόμαστε ως μαθητές, ήταν ότι οφείλαμε να κάνουμε και τους άλλους καλύτερους, να μην κρατήσουμε μόνο για μας αυτό που μας δινόταν αλλά να το «προσφέρουμε» χωρίς ιδιοτέλεια στον κοινωνικό μας περίγυρο για να βοηθήσουμε στη βελτίωση του.

Ήταν μια κουλτούρα αποτυπωμένη παντού: στις υποδομές, την διαφορετική αισθητική ακόμα και στις «πλάκες», τους συλλόγους αποφοίτων και το δέσιμο των αποφοίτων με μια, θαρρείς μυστική, διαχρονική σχέση.

Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα: το σχολείο μας είχε υποδομές πληρωμένες από την κοινωνία (κτίριο, βιβλιοθήκες, εργαστήρια), μαθαίναμε να τις χρησιμοποιούμε και να τις προστατεύουμε, να μην τις καταστρέφουμε με πράξεις πρόκλησης για το κοινωνικό σύνολο, αλλά και με σεμνότητα να μην «κοκορευόμαστε» για αυτό που εμείς είχαμε και άλλοι δεν είχαν, αλλά με θέρμη και σεμνότητα να παρουσιάζουμε όπου μπορούσαμε το όφελος που είχαμε εμείς από την «κοινωνική παροχή» της οποίας τύχαμε ώστε να παρακινήσουμε και την υπόλοιπη κοινωνία να ακολουθήσει, να γίνει καλύτερη. Γιατί, μην το ξεχάσω, όσο καλύτεροι γινόμασταν, τόσο και ανεβάζαμε τον πήχυ...

Γιάννης Π. Τριανταφύλλου (Αποφ. '83), διαχειριστής του blog

[το διάγραμμα φωτογραφία του οποίου δημοσιεύουμε, βρίσκεται στο αρχείο του Συλλόγου Αποφοίτων, διασωθέν από την πιθανή καταστροφή κατά την τελευταία -προ ετών- κτιριακή ανακαίνιση του σχολείου]

1 σχόλιο:

  1. Αυτό το διάγραμμα αποτελεί ένα εκ των "χρυσαφικών-ασημικών" που κληροδότησαν οι προηγούμενες γενιές σε εμάς. Και εμείς οφείλουμε, αν μη τι άλλο, να το παραδώσουμε στην επόμενη γενιά, όχι σαν μουσειακό αντικείμενο, αλλά σαν σημαντικό στοιχείο του πολιτισμού μας, στον οποίο η παιδεία αποτελεί το διαμάντι του, στη διαχρονική πορεία της φυλής μας. Διότι η ελληνική παιδεία (με ότι συνθέτει αυτήν αλλά με την γλώσσα μας προεξάρχουσα) υπήρξε πάντα διακριτή, και οδηγός-φάρος, πολύ πέραν στων στενών ορίων της πατρίδας μας. Μπράβο Γιάννη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή